MATURA ogólnie

[Strefa Piosenki]

Tak pomyślałam...
pytania o maturalną "pomoc" pojawiają się tutaj nieustająco, na innych forach zapewne też, sama dostaję kilka/kilkanaście maili miesięcznie (w zależności od terminu) z prośbą o polecenie lub wręcz przysłanie jakiejś bibliografii... więc może, żeby uniknąć powtórzeń, nieustannego podawania tych samych źródeł, których, przyznacie, nie ma za wiele, pomyślałam - może stwórzmy wspólnie coś na kształt "kanonu maturalnego" dla tematów związanych z piosenką literacką czy też "poezją śpiewaną", bo zdaje się, że ten termin w tematach maturalnych przeważa.
Chciałabym, żeby nie były to tylko pozycje dotyczące JK, ale gatunku jako takiego.
Sądzę, że przydatne są teksty prasowe, dostępne prace licencjackie czy maturalne, jakieś pogłębione wywiady z twórcami gatunku, druki zwarte.
Takie wywiady i artykuły staram się umieszczać w "Strefie Piosenki", ale nie o wszystkim wiem i nie do wszystkiego mam dostęp, poza tym - przy takiej ilości materiałów, i na "Strefie" można się zgubić.

Przekonałam się wielokrotnie, że ludzie nie chcą albo nie umieją korzystać z wyszukiwarek i niestety nie myślą.
Być może jestem teraz niesprawiedliwa nieco, ale niezależnie od wszystkiego, sądzę, że taki "kanon" może być przydatny - uczniom, nauczycielom, dziennikarzom, miłośnikom gatunku...

Chcę go umieścić w "Strefie Piosenki", a może uda się jeszcze gdzieś w prasie, i jeśli pomożecie, oczywiście zaznaczę, że powstał w wyniku "burzy mózgów" na forum, na którym jeszcze ludziom chce się myśleć i dzielić swoją wiedzą...

Co Wy na to?

P.S.
To chyba mój najdłuższy post na forum... :-)

Pozdrawiam,

[zamocik_23]

Przekonałam się wielokrotnie, że ludzie nie chcą albo nie umieją korzystać z wyszukiwarek i niestety nie myślą.

Niestety, ale masz rację. Ja sama ułożyłam już kilka bibliografii, albo pomagałam w doborze pozycji, bo osoby nie wiedziały w ogóle jak się do tego zabrać, albo o co właściwie chodzi w ich temacie. Trzeba przyznać,że wiele osób wybiera dany temat- ot tak- bo przecież coś wybrać trzeba, a potem zaczynają się schody.
I chociaż sama mam temat znacznie odbiegający od poezji śpiewanej, chętnie poszukam i pomogę jak będę umiała

[jodynka]

jestem jak najbardziej za. sama będę pisała teraz pracę jedną czy drugą z piosenki poetyckiej, jak wpadnie mi w ręce coś ciekawego, na pewno od razu dam znać. Póki co wklepuję to, co mam pod ręką (z różnych beczek, myślę, że potem to pokatalogujemy jakoś) :
1. Barańczak A., Słowo w piosence. Poetyka współczesnej piosenki estradowej,, Wrocław 1983.
2. Gajda K., Piosenka w mediach - media w piosence, w: W lustrze. Wizerunek mediów własny, Wrocław 2002.
3. Hejmej A., Muzyczność dzieła literackiego, Wrocław 2004.
4. W teatrze piosenki, pod red. I. Kiec i M. Traczyka, Poznań 2005.
5. Głowiński M., Literackość muzyki - muzyczność literatury, w: tegoż, Pogranicza i korespondencje sztuk, Wrocław 1980.

[Strefa Piosenki]

Jodynko - tylko błagam, pełne imiona i nazwiska... oraz ewentualnie nazwy wydawnictw... niech to będzie naprawdę porządna bibliografia.

Dziękuję,

[piotrek]

W bazie prac doktorskich pod hasłem piosenka znalazłem taki zbiór:

1. Intertekstualność w poezji Włodzimierza Wysockiego praca doktorska Bartosz Osiewicz
Data zakończenia: 2006/05/18
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza; Wydział Neofilologii
Charakterystyka pracy: Celem rozprawy było ukazanie utworów poetyckich Włodzimierza Wysockiego w aspekcie ich związków międzytekstowych z dziełami wybitych autorów oraz z innymi rodzajami sztuki - filmem i teatrem. W jego realizacji kluczowych okazało się rozpoznanie i opis szeregu intertekstualnych chwytów, na których bazował Wysocki w swoim procesie twórczym. Dodatkowo skoncentrowano się na przedstawieniu refleksji kulturologicznej, która stanowiła istotę wierszy poety-aktora. Przeprowadzone badania dowiodły, iż sens wygenerowany przez tekst artystyczny barda może być całkowicie zrozumiały jedynie w szerokim kontekście literacko-kulturowym. Wysocki, prowadząc wyrafinowaną grą z tekstami innych autorów na przestrzeni całej drogi poetyckiej, chciał nawiązać kontakt z ich spuścizną oraz wskrzesić pamięć o jej twórcach. Dzięki temu wpisał się na karty literatury rosyjskiej jako wybitny mistrz słowa artystycznego, pragnący swoją intertekstualną poezją zapełnić lukę w tradycji kulturowej.



2. Jacek Kaczmarski wobec koniunktur ideowych i komunikacyjnych praca doktorska Krzysztof Gajda Data zakończenia: 2002/10/23
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza; Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej
Charakterystyka pracy: Centralnym tematem pracy jest twórczość Jacka Kaczmarskiego - artysty funkcjonującego na pograniczu kultury ?wysokiej" i popularnej. Mimo, że podstawowym medium służącym do kontaktu z odbiorcą pozostaje dla niego zapis dźwiękowy, a nie jak w przypadku poezji - słowo pisane, najważniejszym tworzywem, z którego korzysta Kaczmarski i które stanowi o artystycznych wartościach jego piosenek jest język oraz szeroka gama środków poetyckich. Niewyczerpany repertuar tropów i kontekstów, jaki dla Kaczmarskiego stanowi kultura śródziemnomorska pozwala artyście odświeżać i poszerzać gatunkowe ograniczenia, jakim podlega piosenka estradowa. W pracy pokazano, iż Kaczmarski jako pierwszy w polskiej twórczości piosenkowej proponuje nadzwyczaj wysoki poziom erudycyjności tekstu, wprowadzając znaczenia nie tylko za sprawą tematów, ale i sposobów kształtowania języka poetyckiego. Urasta on tutaj do rangi samodzielnego elementu piosenki, co w obrębie gatunku stanowi wyraziste przekroczenie ograniczającej konwencji.


3. Od Tuwima do Świetlickiego. Mechanizmy funkcjonowania poezji w piosence praca doktorska Michał Traczyk
Data zakończenia: 2007/06/27

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza; Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej
Charakterystyka pracy: Celem pracy jest pokazanie, na przykładzie piosenki, ekspansji kultury popularnej w obszar kultury wysokiej oraz wzajemnych relacji obu obiegów. Praca próbuje także zdefiniować tzw. poezję śpiewaną. Część pierwsza pokazuje zmiany zachodzące w podejściu poetów do piosenki: od zachowywania granicy między wysoką i niską kulturą przez podnoszenie poziomu artystycznego piosenkowych tekstów i upodabnianie ich do poezji po zacieranie granic między piosenką i poezją. Część druga mówi o tym, w jaki sposób kompozytorzy muzyki popularnej traktują poezję: od podporządkowywania swej twórczości poezji, aż po traktowanie jej jak jednego z wielu równorzędnych źródeł tekstów. Konsekwencją przemian omawianych w pracy jest zjawisko adaptowania poetów jako przedstawicieli pokoleń popkultury. Każdemu z nich patronuje inny poeta, którego utwory, szerzej język poetycki, stają się składnikiem tekstów kultury popularnej.


4. Poeta czy bard? Rzecz o twórczości Francesco Gucciniego praca doktorska Davide Mauro Artico
Data zakończenia: 2007/06/12

Uniwersytet Wrocławski; Wydział Filologiczny; Instytut Filologii Romańskiej

Charakterystyka pracy: W rozprawie porusza się dziewiczy, nie tylko na gruncie polskiej refleksji italianistycznej, problem cantautori czyli w istocie poetów wypowiadających się za pośrednictwem kompozycji słowno-muzycznych o walorach estetycznych i ideowych pozwalających zaliczyć ich w poczet twórców kultury włoskiej. W rozprawie ukazuje się fenomen cantautori na szerokim tle przemian kulturowych, politycznych i społecznych Włoch powojennych. Wobec braku stosownych opracowań tematycznych analiza jest niemal ograniczona do tekstów lirycznych oraz kompozycji muzycznych Gucciniego. Analiza walorów estetycznych i intertekstualnych kompozycji Gucciniego zostaje tym niemniej poparta głęboką analizą historyczną i socjologicznoliteracką sytuacji powojennych Włoch.


5. Poezja Bułata Okudżawy. Między poetyką a interpretacją praca doktorska Aleksandra Małgorzata Urban-Podolan
Data zakończenia: 2005/01/11

Uniwersytet Wrocławski; Wydział Filologiczny
Charakterystyka pracy: Celem rozprawy była próba monograficznego ujęcia spuścizny poetyckiej Bułata Okudżawy - jednego z najpopularniejszych artystów rosyjskich minionego stulecia. Głównym zadaniem badawczym pracy była prezentacja twórczych zainteresowań Okudżawy na obszarze poezji oraz sposobów ich realizacji z punktu widzenia stylistyki. Temat rozprawy obejmuje analizę głównych motywów tej poezji oraz stylu poetyckiego twórcy. Spośród motywów poezji Okudżawy analizie poddane zostały: motowy autobiograficzne (obraz rodziców, Gruzja, motywy wojenne itp.), sfera sacrum oraz tematyka polska. Natomiast w sferze stylistyki uwaga poświęcona została między innymi takim charakterystycznym elementom poezji Okudżawy, jak: metaforyzacja codzienności ora personifikacja abstractum.

6. Wartości utworów J. Brela. Podejście teoretyczne i projekty aplikacyjne praca doktorska Teresa Ścipień
Data zakończenia: 2004/06/15
Uniwersytet Śląski w Katowicach; Wydział Filologiczny
Charakterystyka pracy: Praca została zredagowana w języku francuskim. Głównym celem pracy o charakterze interdyscyplinarnym jest próba analizy twórczości J. Brela w aspekcie glottodydaktycznym. Innym celem rozprawy jest zgłębienie natury piosenki, jej znaczenia i sposobów wykorzystania w procesie nauczania/uczenia się języka obcego. Praca składa się z "Części teoretycznej" i "Części aplikacyjnej", które rozważają w jakiej mierze repertuar słowno-muzyczny J. Brela przyczynia się do kształtowania intelektualnego i emocjonalnego uczących się oraz jakie kompetencje językowe można rozwinąć wśród młodzieży licealnej i szkoły wyższej za pośrednictwem piosenek tego artysty. Rozważania teoretyczne, dokonane na podstawie 142 utworów, oscylują wokół problematyki społeczno-kulturowej, filozoficznej, analizy stylistycznej, muzycznej i scenicznej i znajdują odbicie w projektach dydaktycznych części aplikacyjnej. W tej części zostały zamieszczone wyniki badań diagnostycznych na temat świadomości uczniów i nauczycieli w zakresie miejsca i roli piosenki w nauczaniu. Diagnoza poprzeczna została przeprowadzona na łącznej próbie 297 osób. Badanie to poprzedziło eksperyment o charakterze innowacyjnym, mający na celu upowszechnienie piosenek Brela w wybranych placówkach oświatowych.

i inne

7. Bard we współczesnej polszczyźnie i kulturze polskiej praca doktorska Karolina Sykulska
Data zakończenia: 2005/05/17
Uniwersytet Wrocławski; Wydział Filologiczny

8. Korespondencje sztuk w liryce Leopolda Staffa praca doktorska Małgorzata Janda
Data zakończenia: 2006/06/05
Uniwersytet Rzeszowski; Wydział Filologiczny
Charakterystyka pracy: Myślą przewodnią rozprawy jest wzajemne oddziaływanie elementów różnych sztuk w dziele lirycznym. Rozprawa ,oparta na metodzie analizy i interpretacji, prezentuje wspólne cechy gałęzi artystycznych, mających różne toworzywa przekazu. Najwięcej uwagi poświęcono relacjom poezji Leopolda Staffa z elementami sztuki malarskiej i muzycznej. Znaleziono związki liryki autora "Wysokich drzew" z malarstwem pejzażowym, realistycznym i impresjonistycznym. Dokonano analizy weryfikacyjnych struktur poezji Staffa, szczególnie bliskich sztuce muzycznej.



oraz praca niedoktorska

9. Poezja i rock (lata 80. i 90.) praca naukowa Lidia Ewa Burska
Data zakończenia: 2003/12/31
Instytut Badań Literackich PAN
Charakterystyka pracy: Przedmiotem zainteresowania były nie zbadane jeszcze dokładnie, a ciekawe, relacje między muzyką rockową (głównie polską) a poezją lat 80. i 90. W tym czasie rock stał się atrakcyjnym językiem kilku generacji, dostarczał młodym Polakom symboli identyfikacyjnych. Zaczął również wpływać na niektóre nurty poetyckie, nazwane "o'haryzmem". Chaciano w tej pracy opisać następujące zjawiska: pokoleniowe symbole i mity identyfikacyjne, dominujące w muzyce rockowej (mit wolności, twórczości, buntu i buntownika), miejskość poezji młodych generacji i jej związki z kulturą masową, zmiany w poetyce, dokonujące się pod wpływem kultury masowej i rocka.

[zamocik_23]

trochę o bardach...
1. "Awangarda w cieniu Jałty", Piotr Piotrowski wyd. Rebis, 2005
2. "Bardowie" red. Jadwiga Sawicka i Ewa Paczoska wyd. Ibidem

[Karol]

Jodynko - tylko błagam, pełne imiona i nazwiska... oraz ewentualnie nazwy wydawnictw... niech to będzie naprawdę porządna bibliografia.

Jodynka stworzyła jak najbardziej porządną bibliografię - nie podaje się nazwy wydawnictwa, a pełne imię nie jest konieczne (choć ja akurat wolę).

Co do baz OPI - na pół strony wypełniłam im synabę, a oni nie wrzucili opisu pracy ( ?

W przypadku trudności z dotarciem do "Bardów" służę skanem. Uzupełnienie adresu bibliograficznego: Łódź 2001.

Dodam jeszcze jedną pozycję - proszę o wybaczenie za nieskromność, ale w pracach młodzieży często pojawia się kwestia definicji barda i jego społecznej roli. Pozycja ta stanowi dość obszerne streszczenie części kulturowej mojej pracy:

Bard w polskiej kulturze - historia i współczesność (zarys problematyki) [w:] "Literatura ludowa", nr 1/2007, styczeń-luty 2007, s. 45-57.

[piotrek]

nie podaje się nazwy wydawnictwa, a pełne imię nie jest konieczne

To zależy kto ustala kryteria. Jest tyle szkół cytowania i podawania bibliografii (a oprócz tego jeszcze jakieś PN-y i ISO-a), że jedne tego wymagają, inne nie. Jeżeli wymogi prezentacji maturalnych nie obejmują pełnych imion i wydawnictwa, to w porządku - nie ma co być bardziej katolickim od papieża, ale na wypadek innych prac, można zebrać więcej informacji. Nadmiar zawsze można obciąć, niedomiaru się nie sfabrykuje znikąd.
Swoją drogą - w przypadku książek w wielu wypadkach normą jest podawanie ISBN, a wydania sprzed 1966 (w Wlk. Brytanii), a właściwie 1970 (zasięg międzynarodowy) siłą rzeczy spełnić tego nie mogą. Niemało polskich poważnych książek naukowych z lat 70. też jeszcze nie ma ISBN. (O niepodawaniu ISSN w przypadku czasopism już nie ma co wspominać.)

Co do baz OPI - na pół strony wypełniłam im synabę, a oni nie wrzucili opisu pracy ( ?

Też się zdziwiłem, że taki wyjątek zrobili... Swoją drogą - nie wiem, czy to nie lepiej, niż gdy znajdzie się tam tytuł pracy z literówkami, a takie przypadki też widziałem (zwłaszcza w tytułach obcojęzycznych).

[Strefa Piosenki]

Bard w polskiej kulturze - historia i współczesność (zarys problematyki) [w:] "Literatura ludowa", nr 1/2007, styczeń-luty 2007, s. 45-57.

A czy jest szansa na umieszczenie tego tekstu w serwisie "Strefa Piosenki"? Tzn. czy mogę prosić o jego wersję elektroniczną i zgodę na umieszczenie w serwisie?

Przy okazji polecam kolejny tekst Krzysztofa Gozdowskiego:
<!-- m --><a class="postlink" href="http://strefapiosenki.pl/content/view/489/57/">http://strefapiosenki.pl/content/view/489/57/</a><!-- m -->

Pozdrawiam,

[Karol]

Nie ma sprawy, mogę podesłać skan.

[dauri]

Przy okazji polecam kolejny tekst Krzysztofa Gozdowskiego

W tekście tym KG całe zło przypisuje Stanisławowi Barańczakowi, który jakoby napisał, iż "polska piosenka literacka pozostaje poza obszarem literaturoznawczej refleksji". Otóż Barańczak niczego takiego nie stwierdził, a pan Gozdowski błędnie zinterpretował znaczenie pojęcia "folkloru" w zacytowanym jego tekście.

W przedmowie do swojej "Antologii poezji świadectwa i sprzeciwu 1944-1984. Poeta pamięta" (wyd. Puls, Londyn, ISBN 0 907587 16 X), Barańczak pisze o poezji śpiewanej następująco:

Z wielkim żalem zrezygnowałem w tej antologii, i tak już dość obszernej, z dwu szczególnie w ostatnich latach rozwiniętych dziedzin twórczości poetyckiej: z poezji śpiewanej i poezji autorów ukrytych pod pseudonimami lub anonimowych. W odbydwu można byłoby znaleźć wiele interesujących i wartościowych utworów, poezja anonimowo-pseudoanonimowa jest mi jednak dostepna w niewielkiej tylko części (miałbym więc poczucie, że opieram się w swoim wyborze na nie dość solidnych podstawach), poezja śpiewana zaś, rządząca się odmiennymi prawami artystycznymi, wymagałaby osobnej antologii.

[Strefa Piosenki]

Dauri,

napisz do niego - namawia do polemiki.
Zaznaczył to też w mailach do mnie - że między innymi taki jest cel opublikowania obu tekstów w moim serwisie.
Mail do KG podany jest przy artykułach.

Najserdeczniej (pozdrawiam oczywiście),

[dauri]

A może namówiłabyś Go, by dołączył do Forum? Miałby tu takie polemiki, że hej... a my też wiele byśmy się dowiedzieli. Ale oczywiście do Niego napiszę. Dziękuję za sugestię i równie serdecznie pozdrawiam,

Dauri

[jodynka]

Dauri, Gozdowski już się nawet był zarejestrował na forum, zaraz po ostatniej Nadziei. Napisał jednego posta (jako Krzysztof z tego co pamiętam), potem Petrvs na jego prośbę zamieścił jego wiersz we własnej twórczości.
Może spróbuj go namówić do powrotu?

[Blow]

Jestem właśnie na etapie prezentacji maturalnej. Podaję parę pozycji, z któryc korzystam. Niektóre z nich pewnie są już Wam znane Ale może jakaś zbłąkana dusza tu zajży i znajdzie coś dla siebie.

Gajda K., Jacek Kaczmarski w świecie tekstów, Poznań 2003
Pieszczyk M., Umarł bo chciał śpiewać, Przekrój 2004, nr 16, str. 12-15
Szubartowicz P., Pamiętajcie o poecie, Przegląd 2006, nr 15, str.36
Tawicka J., Mucha w szklance wody, Tygodnik powszechny 2004, nr 20, str.8
Wierzewski W.A., Pegaz za oceanem, Toruń 2002
Żyszkiewicz W., Pieśniarz pokolenia Solidarności, Tygodnik Solidarność 2004, nr 17, str. 10-11

[lodbrok]

Wierzewski W.A., Pegaz za oceanem, Toruń 2002

Tej pozycji nie ma chyba na stronie. Czy ewentualnie mogłabyś się podzielić skanem?

[Blow]

To jest książka poświęcona bodajże nie tylko Kaczmarskiemu ale paru artystom na amerykańskiej emigracji. Zaraz poszukam i postaram się dzisiaj wrzucić.