Fragment "Opowiesci Pewnego Emigranta"

[Simon]

żyd!

To juz nawet nie Żyd?

[misiek-st]

Ba, moze dlatego, że "Żyd" - to narodowość, a "żyd" - to wyznanie.

[Przemek]

No to ani żyd, ani Żyd.
W sumie uważam że jakiekolwiek wyznaczanie pochodzenia na podstawie przodków ojca, albo matki jest idiotyczne. Bo to by było tak, że jeżeli moja prababcia pochodziłaz Indii, to mógłby jakiś Łysiak powiedziec że jestem hindusem. Co by było bez sensu, bo tej krwi hinduskiej byłoby może we mnie kilka procent...

[Strzelec]

Ba, moze dlatego, że "Żyd" - to narodowość, a "żyd" - to wyznanie.

A mi się wydaje, że "Żydzi" pisze się dużą literą, bo to narodowosć. Rozumiem, że z drugiej strony to także wyznanie, więc można by niby pisać małą literą, ale tak było chyba tylko według zasad pisowni polskiej sprzed II wojny światowej; obecnie już nie.

Ale oczywiście mogę coś źle pamietać albo się mylić.

[Jaśko]

hmmm...
to by oznaczało, że piszemy:

katolik ale Żyd
muzułmanin ale Żyd
protestant - ale Żyd

niewierzący - ale Żyd
możesz podać źródło, wg którego zawsze należy pisać z wielkiej? lonik: języka polskiego podaje:

żyd m IV, DB. -a, Ms. żydzie; lm M. żydzi, DB. -ów
1. Żyd «członek narodu historycznie ukształtowanego na gruncie wspólnoty religii mojżeszowej, tradycji i obyczajów, wywodzącego się ze starożytnej Judei, a następnie rozproszonego po całym świecie, dziś w znacznej części żyjącego w Izraelu»

2. «wyznawca judaizmu»

[Tomek]

żyd jako wyznawca judaizmu z małej, ale Żyd jako przedstawiciel narodu izraelskiego (przy czym pojawia się fajny paradoks- Izraelczyk i izraelita)

[Jaśko]

żyd jako wyznawca judaizmu z małej, ale Żyd jako przedstawiciel narodu izraelskiego

To misiek-st już napisal powyżej, ja tylko potwierdziłem cytatem ze słownika

[Tomek]

Wiem, wiem, ale jak już napisałem, to głupio mi było kasować...

[Alek]

z małej

Podejrzewam,że nawet małą
A Żyd (lub żyd) jako Szkot,to jak się pisze? Skąpy jest naród,czy wyznanie?

[Michal]

Nie wolno zapominać, że i wykonawca jest Żydem -

Panowie, wy żyjecie w Polsce czy w Izraelu. To Żydzi pochodzenie wywodzą z linii żeńskiej, ale w Polsce obowiązuje polskie prawo, a nie prawo Izraela i zgodnie z naszym prawem JK ma pochodzenie polskie i zresztą jest Polakiem. A że Izraelici myślą inaczej, to ich problem...

A bo ja wiem, czy Żyd czy nieżyd... mówią, że Żyd to uwierzyłem, co mam nie wierzyć...

[piotrek]

Nie rozumiem pogrubionego fragmentu. Jeśli komunistyczne władze cokolwiek dziennikarzom narzucały, to chyba raczej zafałszowywanie rzeczywistości, pisanie nie wprost. Podmiot liryczny natomiast wyraża swój żal wynikły z tego, że ktoś (coś?) uczyło go pisania własnie wprost.

Ja tego tak dokładnie nie roztrząsam. Nawet nie wiem, czy jest to rzeczywiście żal. Może irytacja, że głupsi, ale wyżej postawieni od niego aparatczycy dyktują mu sposób, w jaki ma propagować ideologię. "Wprost-wspak" moim zdaniem jest metaforą propagandy, nowomowy itp., niekoniecznie z najbardziej nasuwającą się interpretacją "wprost=prawda", "wspak=fałsz". Przy czym, metafora ta moim zdaniem w sposób oczywisty nawiązuje do różnicy w kierunku pisania w jidysz i polskim. PeEl bezpośrednio przed tym mówi "ja znałem języki". Jako polski w miarę zasymilowany Żyd musiał znać przynajmniej jidysz i polski. Zapewne znając jidysz, znał jakoś niemiecki, w Związku Radzieckim musiał poznać choć trochę rosyjskiego (a jeśli urodził się dostatecznie wcześnie, to może i załapał się na panowanie cara). Mógł wreszcie znać trochę hebrajskiego. Więc był, chcąc nie chcąc, poliglotą. Umiał pisać od lewej ku prawej (po polsku, rosyjsku) i od prawej ku lewej (po żydowsku). I to jest metaforą tego, że umiał na zawołanie zmieniać styl, przedstawiać rzeczy zgodnie z zapotrzebowaniem. Kiedy trzeba "wprost", kiedy trzeba "wspak"

[K. Karczewski]

Ja znałem języki, nie mnie uczyć jak
Pisać wprost, to, co łatwiej można pisać wspak.

Bardzo ciekawe spostrzeżenie a propos pisania w jidysz, ale idąc tym tropem można doszukać się pewnej aluzji: za nowomowę, komunistyczną propagandę etc., albo i cały komunizm i komunistyczny reżym, odpowiedzialni są Żydzi (wszak począwszy na Marsie, a skończywszy na Urbanie!). Ja znałem języki, nie mnie uczyć jak, czyli przypomnienia komunistycznych elit o tym, że w Polsce Ludowej musi zachowywać się jak Polak. Zresztą, jeśli weźmie się pod uwagę powyższe, fragment pisać wprost, to, co łatwiej można pisać wspak można odebrać jak pewną świadomość tego, że w jidysz lub po hebrajsku przyszłoby to łatwiej. Ba, nawet mogłoby być to zgodne z zasadami koszerności.
Jeśli wziąć to pod uwagę, nowe światło na pewnego emigranta padło. Mam nadzieję.

[Elzbieta]

Oprócz żydowskiego pochodzenia Jacka
Chociaż co do reszty, oczywiście w sensie metaforycznym, tez nie byłbym taki kategoryczny jak Szymon

Ja tez nie bylabym tak kategoryczna. Nawet jesli JK nie wyznawal judaizmu, to w Izrelu moze wlasnie przez to - bylo Mu 'wstyd' isc pod Sciane Placzu, tak jak temu emigrantowi. Czemu tak sadze - bo mnie bylo 'wstyd' , gdy pierwszy raz poszlam do Synagogi - tak zeby postac - bo kto ja - Polak, Zyd ? Czy aby mialam 'prawo' tam isc? Mysle, ze JK mogl miec podobne jak ja odczucia.

[thomas.neverny]

Zresztą, jeśli weźmie się pod uwagę powyższe, fragment pisać wprost, to, co łatwiej można pisać wspak można odebrać jak pewną świadomość tego, że w jidysz lub po hebrajsku przyszłoby to łatwiej. Ba, nawet mogłoby być to zgodne z zasadami koszerności.

Koszernosci ?
Co ma maca do wiatraka ? :niespodzianka:

[K. Karczewski]

Zresztą, jeśli weźmie się pod uwagę powyższe, fragment pisać wprost, to, co łatwiej można pisać wspak można odebrać jak pewną świadomość tego, że w jidysz lub po hebrajsku przyszłoby to łatwiej. Ba, nawet mogłoby być to zgodne z zasadami koszerności.

Koszernosci ?
Co ma maca do wiatraka ? :niespodzianka:

W myśli podmiotu lirycznego, nie mojej.

[Elzbieta]

Zresztą, jeśli weźmie się pod uwagę powyższe, fragment pisać wprost, to, co łatwiej można pisać wspak można odebrać jak pewną świadomość tego, że w jidysz lub po hebrajsku przyszłoby to łatwiej. Ba, nawet mogłoby być to zgodne z zasadami koszerności.

Koszernosci ?
Co ma maca do wiatraka ? :niespodzianka:

W myśli podmiotu lirycznego, nie mojej.

A ja nadal nie rozumie...