Ocena wątku:
  • 0 głosów - średnia: 0
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Czy Jacek Kaczmarski pisał piosenki polityczne?
#1
Jako że w dziale "Życie" dyskusja zdryfowała w stronę udziału polityki w tekstach JK i została sformułowana teza że JK był twórcą piosenek politycznych, pozwolę sobie przedstawić kontragrument.
Markowa napisał(a):Jakkolwiek by się nie spierać o udział tekstów politycznych w całym dorobku JK (w latach 90-tych i po Milenium nie mógł już przecież pisać o komuniźmie - zajmował się sprawami aktualnymi dla siebie i dla Polski) to jednak takie piosenki powstały i były jednoznacznie zabarwione emocjami. Jest to jakby sprawa autentyczności czy też hipokryzji. Tak więc powtarzam, dziwi mnie jak można nie widzieć korelacji pomiędzy zachowaniem politycznym autora, a jego politycznymi tekstami.
Co jest wyznacznikiem polityczności piosenki? Jako że wikipedia nie daje odpowiedzi, trzeba przyjąć jakąś roboczą orientacyjną definicję. Myślę że sensownie będzie powiedzieć że piosenka polityczna to taka piosenka w której konkretna bieżąca polityka stanowi temat pierwszoplanowy. Ważny jest ten konkret - ogólne rozważania o problemie narodu trudno nazwać piosenką polityczną. Również piosenkę (czy też wiersz, jako że mówimy o twórczości JK bez odniesienia do kontekstu muzycznego) w której wydarzenia polityczne są zaledwie tłem dla przedstawienia sytuacji jednostki trudno uznać za polityczną.

Pozwoliłem sobie niniejszym rzucić okiem na oficjalną listę utworów Kaczmarskiego i wybrać te które można wedle powyższego kryterium uznać za utowry polityczne. Z góry odpowiadam na zarzuty - cały cykl piosenek historycznych (w rodzaju Jałty czy Czołgu), zwłaszcza związanych z relacjami Polski z ZSRR, nie znalazł się na poniższej liście z prostego powodu. Otóż obecnie są to piosenki historyczne. Opowiadające o pewnych wydarzeniach które miały miejsce przeszło dwa pokolenia temu. Jest jasne że za PRL-u ich aktualny kontekst byłby tak oczywisty że absurdalnie byłoby nie zaliczyć ich do piosenek politycznych. Śmiem jednak twierdzić że obecnie, 17 lat po upadku komunizmu, takie piosenki jak "Krajobraz po uczcie" czy "Katyń" są piosenkami (w warstwie podstawowej!) historycznymi.

Aby nie być posądzonym o dobór stronniczy, o selekcję argumentów, starałem się stosować ten cenzus możliwie jak najszerzej, stosując zasadę in dubio pro polityczna. Zawarłem więc również piosenki mówiące o polityce niewprost, ale takie w których odwołanie do konkretnych współczesnych dacie powstania piosenki (wytłuszczenie wyjaśnia jak mniemam dlaczego nie zaliczyłem całego zbioru "Sarmatia") wydarzeń politycznych jest aż nadto oczywiste. Przykład: "Bajeczka z perspektywki".

Ogólnie rzecz biorąc, za polityczne uznałem rzecz jasna te utwory które w sposób dosłowny traktują o polityce lub polityczno-historycznych wydarzeniach współczesnych dacie powstania piosenki. Po drugie, jak wspomniałem wyżej, piosenki napisane metaforycznie, ale w taki sposób że - mimo przesłonięcia metaforą - konkret polityczny jest nadal tematem pierwszoplanowym.

Jako że defincja "piosenki politycznej" jest wysoce płynna oraz jako że jest to wypowiedź sklecona naprędce i w pośpiechu, w spisie poniższym będą rzecz jasna błędy, czegoś zabraknie, coś będzie nieuprawnione. Śmiem jednak twierdzić że o rząd wielkości w ilości się nie pomyliłem. A więc:

Afganistan
Amanci panny "S"
Bajeczka z perspektywki
Bajka o Polsce
Ballada o istotkach
Ballada o kamiennych lwach
Ballada o okrzykach
Ballada o ubocznych skutkach alkoholizmu
Czastuszki o pierestrojce
Dobre rady Pana Ojca
Doświadczenie'68
Dwie rozmowy z Kremlem
Egzamin
Jesienna Wiosna Ludów 1989
Kiedy
Koncert fortepianowy
Korespondencja klasowa
Kosmopolak (5 części)
Krótka rozmowa między Panem Wójtem a Plebanem
Księga skarg i zażaleń
Lament zomowca
Limeryki o narodach
Limeryki o narodach II
List z Moskwy
Listy do redakcji Prady z 13.12.1981
Marsz intelektualistów
Młodych Niemców sen
Nad trumną Bieruta
Nasza klasa
Nasza klasa'92
O demokracji
Opowieść pewnego emigranta
Pejzaż Sierpniowy
Pięć głosów z kraju. Pochwała.
Pięć głosów z kraju. Protest.
Pięć sonetów o umieraniu komunizmu.
Pierestrojka w KGB
Polityczne epitafium dla kandydata
Powrót sentymentalnej panny "S"
Przejście Polaków przez Morze Czerwone
Rechot Słowackiego
Rehabilitacja komunistów
Reportaż
Rozbite oddziały
Rycerze Okrągłego Stołu
Słowo
Sublokator (ulotka wyborcza)
Szkoła
Świadectwo
Upadek gabinetu
Upadek Związku Radzieckiego
Wizyta w PRL na zaproszenie rzecznika rządu
X
Z chłopa król
Zbiór zwierzęcych sentencji o III RP
Zbiorcza odpowiedź na listy z kraju

Jest to 60 utworów. Przy najszerszym chyba możliwym rozumieniu pojęcia "piosenka polityczna". Zamieszczony na tej stronie, zgodny z antologią, spis wierszy JK liczy 605 utworów. Tak więc utwory polityczne stanowią ledwie 9,9 % jego twórczości. Czy można w takiej sytuacji uznać go za autora piosenek politycznych? Śmiem wątpić. Trzeba raczej zgodzić się z faktami i uznać go za autora w którego twórczości polityka stanowiła wątek zdecydowanie marginalny.

Przypisek: Dodatkowo, z powyższego spisu wynika że większość tych "utworów politycznych trudno by zaliczyć do najbardziej znanych piosenek JK. Osoba której znajomość Kaczmara ograniczałaby sie do "Syna marnotrwanego" znałaby ledwie około połowy powyższych utworów.
Odpowiedz


Wiadomości w tym wątku

Podobne wątki
Wątek: Autor Odpowiedzi: Wyświetleń: Ostatni post
  Jacek Kaczmarski a Satanizm Filip P. 65 22,885 10-03-2011, 09:44 PM
Ostatni post: M.S.
  Kaczmarski a barok miziolekmateusz 3 2,674 09-29-2011, 08:16 PM
Ostatni post: M.S.
  Kaczmarski, klasycyzm, prośba... darktuk 8 4,640 01-01-2011, 11:40 AM
Ostatni post: stepniarz
  Piosenki, których nie da się słuchać spokojnie Adiemus 254 70,870 05-29-2010, 06:21 PM
Ostatni post: Przemek
  Wasze ulubione piosenki i pieśni JK PawełDąbrowski 1 1,515 06-09-2007, 12:28 AM
Ostatni post: Jaśko
  Jacek Kaczmarski o Wielkanocy ja 21 7,041 04-08-2007, 11:47 AM
Ostatni post: tamn
  Czy Jacek Kaczmarski wielkim geniuszem był? Starszak 176 52,435 04-02-2007, 03:35 PM
Ostatni post: Filip P.
  Zapowiedzi JK w albumie "Piosenki 1975-82" Eryk 5 2,946 02-12-2007, 01:16 PM
Ostatni post: Eryk
  Doktorat K. Gajdy - "Jacek Kaczmarski w świecie tekstów Krasny 15 5,347 10-23-2006, 05:50 PM
Ostatni post: piotru
  Szukam tytułu piosenki o pożarze - pomóżcie marii07 29 8,315 08-15-2006, 10:36 PM
Ostatni post: Kuba Mędrzycki

Skocz do:


Użytkownicy przeglądający ten wątek: 1 gości