+- Forum o Jacku Kaczmarskim (https://kaczmarski.art.pl/forum)
+-- Dział: Gintrowski, Łapiński, Wysocki i inni (https://kaczmarski.art.pl/forum/forumdisplay.php?fid=5)
+--- Dział: Przemysław Gintrowski i Zbigniew Łapiński (https://kaczmarski.art.pl/forum/forumdisplay.php?fid=29)
+--- Wątek: Karol Levittoux (/showthread.php?tid=2744)
Karol Levittoux - Maria - 05-17-2006
Karol Levittoux (1820-1841) polski działacz spiskowy, student kursów prawniczych w Warszawie.
Uczeń gimnazjum łukowskiego, słuchacz kursów pedagogicznych w Warszawie. W 1839 roku założył w Łukowie Związek Patriotyczny, którego działalność polegała na pracy samokształceniowej i agitacji, będąc częścią składową Stowarzyszenia Ludu Polskiego. Z jego inicjatywy powstał też podobny związek w Chełmie. Spiskowcy planowali wywołanie powstania zbrojnego, utworzenie rządu republikańskiego oraz zniesienie pańszczyzny i uwłaszczenie chłopów. Spisek został wykryty, a sam Levittoux po aresztowaniu w 1841 przebywał kilka miesięcy w warszawskiej Cytadeli. Brutalne śledztwo po nieudanej próbie ucieczki doprowadziło go do popełnienia samobójstwa. Levittoux podpalił siennik i zginął w ogniu. Nie chciał wydać swoich towarzyszy. Stał się sybolem niezłomnej postawy i poświęcenia za ojczyznę.
Z postacią tą związany jest utwór Jerzego Czecha wykonywany przez Przemysława Gintrowskiego pt. "Karol Levittoux" z programu "Kamienie".
Czy ktoś wie więcej o tej postaci??
- fizol - 05-17-2006
W kontekscie regionalnym:
"Obwód łukowski obejmował znaczne terytorium, sięgając aż po Wisłę, z Łaskarzewem, Osieckiem, Stoczkiem Łukowskim, Żelechowem, Maciejowicami i Stężycą. Łuków z okolicą stał się w tym czasie prężnym ośrodkiem myśli politycznej oraz patriotycznej postawy społeczeństwa. Łukowianie brali czynny udział w powstaniu listopadowym, a pod pobliskim Stoczkiem gen. J. Dwernicki stoczył 14 lutego 1831 roku słynną zwycięską bitwę z wojskami rosyjskimi. Na przełomie trzydziestych i czterdziestych lat XIX wieku Łuków stał się miejscem działalności konspiracyjnej. Działał tu Związek Patriotyczny zorganizowany przez młodzież łukowsko-warszawską w 1839 roku. Duszą organizacji był Karol Levittoux - wychowanek gimnazjum łukowskiego.
W 1841 roku wykryto spisek i aresztowano w Łukowie ponad 200 osób, z których 14 osadzono w cytadeli warszawskiej, gdzie Karol Levittoux poniósł męczeńską śmierć.
Bezpośrednim skutkiem wykrycia spisku było pozbawienie Łukowa szkoły średniej, którą w 1844 roku przeniesiono do Siedlec."
- MacB - 05-17-2006
To ja też
fizol napisał(a):W kontekscie regionalnymsię w Łukowie urodziłem
- Kuba Mędrzycki - 05-18-2006
Zagadka:
Ciekawe czy warszawiacy wiedzą gdzie w stolicy jest ulica KL !!
Pilsie?
- Pils - 05-18-2006
Kuba Mędrzycki napisał(a):Pilsie?Na szczęscie tam gdzie powinna być
nie powiem, nie powiem nie powiem
- Kuba Mędrzycki - 05-18-2006
Pils napisał(a):Na szczęscie tam gdzie powinna byćWłaśnie!
- Simon - 05-18-2006
Nie znam w ogóle Warszawy, ale strzelam: gdzieś przy Cytadeli?
- Pils - 05-18-2006
Simon napisał(a):ale strzelam: gdzieś przy Cytadeli?Brawo! Dlatego napisałem "na szczęście"
- thomas.neverny - 05-26-2006
Musialbym sprawdzic, ale - o ile mnie pamiec nie myli - to KL mial byc zwolniony, bo nic mu nie udowodniono a i nie uzyskano od niego zadnych obciazajacych zeznan (mimo nalegan... :/ ). Dokument z zezwoleniem na wyjscie z wiezienia byl juz podobno podpisany i mial byc ogloszony KL nastepnego dnia rano...
- Torrentius - 05-26-2006
Sprawdz, bo to bylby dosy istotny watek
- Brzeginka - 06-07-2006
Według informacji w Polskim Słowniku Bibliograficznym, 12 maja 1841 zapadła decyzja o zesłaniu Levittoux na katorgę, o czym nie wiedział. Popełnił samobójstwo pod koniec lipca.
- thomas.neverny - 06-09-2006
Wychodzi na to ze mi sie pochrzanilo i ze polaczylem decyzje zakonczenia sledztwa z decyzja o zwolnieniu. Oczywiscie, zsylka na Sybir zwolnilaby KL z brutalnego sledztwa, ale troche chyba nadinterpretowalem piszac o wychodzeniu z wiezienia.
Po prostu staralem sobie przypomniec zapowiedz PG na koncercie z... 1990 roku. Dawno to bylo.
Sorry about it.
- Brzeginka - 06-10-2006
"Wszczęcie ponownego śledztwa na skutek przechwycenia przez Golicyna listu i piłki do przecięcia krat przesłanych więźniowi dla ułatwienia ucieczki - ostatecznie przeważyło szalę. Według Piotrowskiego świadkiem tragedii był Jan Siesicki, partyzant z roku 1833, wydany władzom rosyjskim po kilkuletnim ukrywaniu się na terenie Krakowa. Zajmował on celę naprzeciw celi Levittoux i miał sposobność porozumienia się przez okienko w drzwiach ze swoim nieszczęśliwym sąsiadem. W jednym z ostatnich dni lipca 1841 Levittoux poprosił Siesickiego, aby nie kładł się spać wieczorem, gdyż nastąpi w więzieniu niezwykłe wydarzenie. O godzinie 10 z celi jego zaczęły się wydobywać kłęby dymu. W powszechnym zamieszaniu nieprędko znaleziono klucze i zdołano otworzyć drzwi. Okazało się, że młody bohater przyłożył płomień świecy do siennika, na którym leżał, i zginął w ogniu, zanim nadeszła interwencja straży więziennej. Martwe jego ciało uprzątnięto z celi i powleczono za nogi po schodach."
(Stefan Król "Cytadela Warszawska")
Tak na marginesie, ojciec Karola ukrywał podobno grudniu 1863 ks. Brzóskę. W marcu 1864 został aresztowany.
- Balder - 06-29-2007
Karol Levittoux
sł. J.Czech, muz. P.Gintrowski
program: Kamienie (P. Gintrowski)
Zbrodniczy spisek w gimnazjalnej klasie
Zagraża państwu, w jego spokój godzi
Inspiratorów wkrótce wykryć da się
Wciąż niepoprawni Polaczkowie młodzi
Ten Levittoux był hersztem, jak się zdaje
Przez niego w dusze sączy się trucizna
Śledztwo prowadźcie zgodnie ze zwyczajem
W mig się przyzna, prędko się przyzna
Drogi panie Levittoux, prawdę wyznać chciej
Gdy wspólników podasz tu, sercu będzie lżej
Milczysz, panie Levittoux, nie unikniesz kar
Młodzież wiodłeś ty ku złu, smuci się nasz car
Mury kazamat dostatecznie grube
Żeby krzyk każdy wytłumić dokładnie
Błogosławiony, kto przejdzie tę próbę
A kto się złamie, przekleństwo nań spadnie
Logika dziejów nakłada kajdany
Sprawiedliwości zgrzytają zasuwy
I ciągle jedna myśl tłucze o ścianę:
"Nic nie mówić, nie mówić, nie mówić..."
Wszakże, panie Levittoux, nie działałeś sam
Gdy cię pozbawimy snu, wszystko powiesz nam
Miejże rozum Levittoux, próżny jest twój trud
Żadnej strawy nie dać mu, by go złamał głód
Na przesłuchaniu wziął czterysta pałek
Konieczny był tu bezpośredni przymus
Śledztwo da skutek, jeśli jest wytrwałe
Bez końca przecież nie może się trzymać
Zwinięty w szmatę leży sztandar ciała
Szarpie go w strzępy ptaszysko dwugłowe
Krwią pokreślona pleców karta biała
Na niej napis "nie powiem, nie powiem..."
W końcu z ciebie, Levittoux, tryśnie zeznań zdrój
Zaznasz knuta dzień po dniu, pęknie upór twój
Chciałeś uciec, Levittoux, coś ci słabo szło
Krzycz do ostatniego tchu, nas nie wzruszy to
Pod siennikiem migoce kaganek
Mniej boli ogień, niźli ran płomienie
Dziś sobie takie rozścielę posłanie
Co moją celę w jeden krzyk zamieni
Skąpo tu światła Moskale mi dali
Ale wystarczy, żeby spłonął człowiek
Patrzcie, jak długo ten więzień się pali
Co już nic nie powie, nie powie...
Zwęglone resztki wymieciono rano
Ból szybko wsiąka w kamień cytadeli
Po incydencie tym rozkaz wydano
By więźniom swiatła nie dawać do celi
Znakomity tekst i świetne wykonanie.
- Olo - 06-29-2007
Doprawdy, niesamowite... Ze słuchu spisałeś?
- Balder - 07-02-2007
Nie, znam na pamięć jako ulubioną piosenkę Gintrowskiego
Ups Sorry
- Kuba Mędrzycki - 07-02-2007
Balder napisał(a):Nie, znam na pamięćGość z Ciebie!
Ale co do spisania tekstu Jerzego Czecha, byli jednak szybsi od Ciebie.
<!-- m --><a class="postlink" href="http://www.kaczmarski.art.pl/tworczosc/wiersze_alfabetycznie/inne/karol.php">http://www.kaczmarski.art.pl/tworczosc/ ... /karol.php</a><!-- m -->
- Torrentius - 07-02-2007
nie wspominajac o pomaranczowje stronie
- basik - 05-15-2008
Odświeżając wątek - coś w rodzaju ciekawostki - Norwid też pisał o Levittoux:
C. K. Norwid
Burza [I]
(fragment)
Śmiało młodzieńcze! Chociaż przepaść bliska,
A niebo gromem odzywa się nowym,
Z nieuchronnego wynajdziesz ogniska
W wieńcu gwiazdami iskier brylantowym.
I kataraktę nie wstrzymaną w pędzie
Przejdziesz, choć trwalsze unosi kamienie;
Strącony z góry głaz cię mijać będzie,
Warcząc opodal jak bezsilne szczenię.
A ty, sam jeden wśród żywiołów bitwy,
Ani o błahy zawołasz ratunek,
Ani płaczliwie ponowisz modlitwy,
Które przed burzą miałeś za kierunek.
I poświęcenia silny talizmanem,
Gdy inni, wiosła opuściwszy, klęczą,
Ty z zapienionym walcząc oceanem,
Grzywę mu dłonią ujarzmisz młodzieńczą.
A choćby nawet ciemne gardło morza
Rozwarło otchłań wiecznie chciwą żyru,
Jeszcze w obłokach błyśnie ręka Boża,
Abyś się chwycił i wydostał z wiru.
*
Śmiało więc zdążaj ku przeczystej cnocie,
Jeśli zaś burza wyrwie ci wawrzyny,
Myśl wskrzeszać będzie naśladowców krocie,
A w posąg własne skamienieją czyny!
[1841-go lata w Warszawie]
I do tego komentarz z mojego wydania "Pism wybranych" Norwida [Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1968]:
"Wiersz (...) dochowany jedynie w tym fragmencie, który Norwid pragnął ogłosić w pismach warszawskich ok. 1 grudnia, ale "dla okolicznościowych przyczyn" (tj. ze względu na cenzurę polityczną nie udało mu się przemycić(...).
Trudności publikacji były spowodowane kryptopolityczną treścią wiersza, którym poeta pragnął uczcić pamięć młodego, a "doskonale sobie znanego" spiskowca, Karola Levittoux, przywódcy młodzieżowej organizacji spiskowej warszawsko łukowskiej, który, męczony w Cytadeli przez carskich inkwizytorów, popełnił w lipcu tego roku samobójstwo, aby nie zdradzić pod wpływem tortur nazwisk swoich kolegów spiskowców. Stąd właśnie w wierszu motyw "ogniska" i "iskier", zajmujący naczelne miejsce w ukazanej w nim walce żywiołów, stąd walka z "burzą", która w szyfrze ówczesnej poezji polskiej zastępowała wielokrotnie niemożliwy do wymienienia terror Caratu i stąd pochwała młodego bojownika, który nie może liczyć na publiczne uwieńczenie wawrzynem.
- basik - 05-19-2008
basik napisał(a):Z nieuchronnego wynajdziesz ogniskaTam jest "wynidziesz". Ale zorientowałam się dopiero, jak już dawno nie mogłam edytować posta :wstyd: .
- Brzeginka - 05-22-2008
Obraz Antoniego Kozakiewicza "Śmierć Karola Levittoux w Cytadeli Warszawskiej".