Forum o Jacku Kaczmarskim

Studencki Krąg Instruktorski przy UMK

przy współpracy

Studenckiego Koła Naukowego Historyków
i
Studenckiego Koła Naukowego Mediewistów

organizuje

Projekt „SARMACJA”
który odbędzie się 07.05.2010 r., w SKPT „Od Nowa” w Toruniu

Jego celem jest przybliżenie problematyki sarmatyzmu, jako elementu kultury polskiej, w tym także w kontekście twórczości Jacka Kaczmarskiego.
Projekt składa się z dwóch części: konferencji naukowej oraz koncertu.

SKI już po raz siódmy organizuje przedsięwzięcie związane z osobą Jacka Kaczmarskiego. Do tej pory były to tylko koncerty upamiętniające postać Barda Solidarności.
W tym roku chcielibyśmy poszerzyć naszą działalność o aspekt naukowy, jakim jest konferencja.

POSZUKUJEMY OSÓB CHĘTNYCH DO WZIĘCIA UDZIAŁU W PROJEKCIE.

Zapraszamy do wzięcia udziału w konferencji naukowej zarówno pracowników naukowych zajmujący się tematyką sarmacką oraz uczniów i studentów.

Do występu w koncercie zapraszamy amatorów jak i profesjonalnych muzyków – wokalistów i wszystkich grających na instrumentach wydających dźwięki : )
W tym roku mile widziane są własne teksty, aranżacje i interpretacje wybranych piosenek nawiązujących do repertuaru Jacka Kaczmarskiego
w konwencji np. jazz, rock, metal, reggae, … i kto co lubi

Zbieranie zgłoszeń potencjalnych referentów i wykonawców do 27 lutego 2010 r.

Zgłoszenia, pytania, informacje
<!-- e --><a href="mailtoarmacjaJK@wp.pl">sarmacjaJK@wp.pl</a><!-- e --> ZAPRASZAMY !!

Miło słyszeć, że Kaczmar w Toruniu jednak przetrwał
Mam nadzieję, że uda mi się pojawić (choć nie gram, nie śpiewam i tematyką się nie zajmuję )

Pozdrawiam
Z.

Małgosia K. napisał(a):w konwencji np. jazz, rock, metal, reggae, … i kto co lubi

To Może być przerażające

Zbieranie zgłoszeń potencjalnych referentów i wykonawców zostało przedłużone do 6 marca 2010 r.

Wg strony TŁCh chłopaki zagrają w OdNowie

Dobre wieści!

Powoli tworzymy galerie zdjęć <!-- m --><a class="postlink" href="http://picasaweb.google.com/koncertjk">http://picasaweb.google.com/koncertjk</a><!-- m -->
Jeśli ktoś ma fajne zdjęci z poprzednich edycji Koncertu Pamięci Jacka Kaczmarskiego i chciałby się nimi podzielić z nami będę ogromie wdzięczna.

Proszę je przesyłać na adres: <!-- e --><a href="mailtoarmacjaJK@wp.pl">sarmacjaJK@wp.pl</a><!-- e -->

Dziękuje za pomoc

Projekt SARMACJA 07.05.2010 r.
w SKPT „Od Nowa” w Toruniu.

"Ale istnieje przecież Sarmatia,
Istnieje gdzieś Terra Felix"
J. Kaczmarski

Konferencja Naukowa od godz. 8.00 do godz. 14.30

Wykładowcy :

dr Marzenna Cyzman – Jacek Kaczmarski widziany oczami cudzoziemców, czyli o kłopotach z odbiorem
dr hab. Anna Drążkowska – Odzież grobowa jako źródło do badań nad kulturą sarmacką
dr Małgorzata Grupa – Badania archeologiczne krypt i cmentarzysk nowożytnych na terenie polski
dr Adam Kucharski – Sarmatyzacja optyki estetycznej
prof. dr hab. Kazimierz Maliszewski – Słów kilka o kulturze sarmackiej
dr Michał Mochocki – Gry sarmackie

Referenci:

Paweł Becker – Wojciech Dębołęcki jako przykład megalomana sarmackiego
Agnieszka Bożejewicz – „Sarmacja jest w nas” – o żywotności stereotypów sarmackich
Andrzej Cichorski – Wrażenia z wyprawy do Danii Jana Chryzostoma Paska
Marcin Ciesielski – Poszanowania prawa w czasach sarmackich
mgr Tomasz Cisewski – Charakterystyka szlachty kaszubskiej
Natalia Czapiewska – „Warchołowi – nikt nie da rady!”
Kamil Dźwinel – Struktura ironii w programie „Sarmatia” Jacka Kaczmarskiego
Kinga Grzanka – Refleksje na temat Jana Kochanowskiego
Artur Jabłoński – Dziadek, czyli Ojciec, czyli Tata-Sarmata. Sztuka postaciowania w „Biało-Czerwonym” Dawida Bieńkowskiego
Jakub Kubiak – „Polski kodeks honorowy” Władysława Boziewicza jako relikt czasów szlacheckich
Marta Ławrynkowicz – Sarmaci oczami Juliusza Słowackiego. O bohaterach „Horsztyńskiego”
mgr Maciej Narloch – Mit neosarmatyzmu
mgr Alicja Przepiórka – Imć Pan Kaczmarski – bard kasandryczny

Koncert Pamięci Jacka Kaczmarskiego od godz. 19.00
Wstęp na podstawie biletów w cenie 8 zł (10 zł w dniu koncertu).
Sprzedaż od 28.04 w SKPT „Od Nowa”.

Wykonawcy:

Agata Gajkowska
Artur Jabłoński
Jakub Kubiak
Marta Lityńska
Tomasz Łączkowski
Bartosz Nowak
Robert Rychlicki-Gąsowski
Aleksander Siedlecki
Malwina Siwczak
Paweł Umiński
Wojtek Zadrużyński
Sebastian Zawadzki
Karol Zaremba

Gwiazda wieczoru: Trio Łódzko-Chojnowskie

Projekt pod patronatem honorowym :

Jego Magnificencja REKTORA UMK dr hab. Andrzej Radzimińskiego
Prezydenta Miasta Torunia Michał Zaleskiego
Związku Szlachty Polskiej
Sponsor główny: Wydział Kultury Urzędu Miasta Torunia.

Patronat medialny:

PIK
Kulturalny Toruń
TV UMK

ZAPRASZAM do udziału w Projekcie "SARMACJA"

Głos wołającego na puszczy (szkockiej):

Dołączam się do głosu Zeratula. Miło słyszeć, że Kaczmar w Toruniu przetrwał, i sprawa widocznie się rozwija. Żałuję, że ląduję w Polsce 11 dni później...

Czy będą dostępne teksty prelekcji, interesuje i dotyczy mnie zwłaszcza:

Cytat:dr Marzenna Cyzman – Jacek Kaczmarski widziany oczami cudzoziemców, czyli o kłopotach z odbiorem

Jeżeli cudzoziemiec nie zna języka polskiego lub historii i kultury Polski, to rzeczywiście może mieć kłopot z odbiorem (zwłaszcza w kontekście "Sarmacji"), a jeżeli zna - to czy jest w tej samej sytuacji co Polak, czy są jeszcze jakieś inne przeszkody w odbiorze?

Zapewne są dodatkowe przeszkody w Jego odbiorze, a jakie... ? O nich można się będzie dowiedzieć na wykładzie.

Zapraszana wszystkich do udziału w obu częściach Projektu " SARMACJA"

Marusia napisał(a):Zapraszam wszystkich do udziału w obu częściach Projektu " SARMACJA"

Fajnie by było gdyby jednak teksty były później upublicznione - weźcie pod uwagę, że niektórzy pracują i nie są w stanie być na pierwszej części. Ba! Ja nawet nie wiem, czy się nie spóźnię na koncert...

Mamy w planach publikacje na stronie SKI ale też być może w formie książki (jeśli będą na to fundusze).

Dodam tylko, że w tym roku koncert zapowiada się naprawdę obiecująco. Tym badzie, że mamy po raz 1 gwiazde - Trio Łódzko-Chojnowskie. Również zespół "Antyjazz" - przygotował przewrotnie ciekawe jazzowe aranżacje piosenek

Na koncercie będę. Na konferencję nie wiem, czy zdążę.

Organizacyjnie, niestety, kiepsko. Za długa część amatorska - ja rozumiem, że od tego zaczynaliście, że wszyscy się znacie etc, ale odniosłam wrażenie, że dla większości osób na sali było to zwyczajnie męczące, szczególnie koledzy od jazzu. Cztery utwory pod rząd w ich wykonaniu dla mnie były przesadą. I chyba nie tylko dla mnie, bo jeszcze przed występem łodzian sala się nieco przerzedziła.
Druga rzecz, ja nie wiem, jaki był układ między organizatorami a TŁCh, ale wydaje mi się, że jako gwiazda wieczoru (tak zapowiadano przecież) chłopaki zasługiwali chociaż na jakąś zapowiedź przed występem. Wyglądało to, jakby Trio znalazło się tam na doczepkę. Rozumiem, że dobre wykonanie zawsze się obroni, ale opuszczenie sali przez część organizatorów i wykonawców przed końcem koncertu... No wybaczcie - afterparty było ważniejsze?
Co do wykonawców. W części amatorskiej podobały mi się zaledwie dwa występy - Agaty Gajkowskiej (której początkowo nawet nie poznałam ) i kolegi od "Samosierry" (nazwiska, niestety, nie pamiętam).
O TŁCh pisać nie warto nawet Mam tylko nadzieję, że na kolejny koncert nie przyjdzie mi czekać kolejnych trzech lat

Co do kolegow od jazzu to moim zdaniem chlopacy grali zupelnie nie w temacie- nie ta impreza, jednakze co do tego co grali to jestem pod duzym wrazeniem. Naprawde niezli muzycy, pokazali kawalek fajnego dżezu.

Nie wiem dlaczego masz pretensje do wykonawcow o to, ze opuscili sale przed koncem wystepu TŁCh? Nie mieli przeciez obowiazku siedziec i sluchac tych nudnych i oklepanych wykonan tria... nie jestem fanka kserowania aranzacji. Podoba mi sie kiedy slysze znany kawalek w jakiejs nowej badz nieco zmienionej wersji. fajnie, ze gdzieniegdzie pokazal sie np. saksofon. chlopak gral calkiem niezle... co o tym myslicie?
Pzdr wszystkich!

Wiele o wykonaniach Tria można powiedzieć, ale na pewno nie to, że kserują piosenki Kaczmarskiego. Ksero to Poznaniacy - z wszystkimi zaletami (czasem to właśnie to, czego słuchacze oczekują/potrzebują) i wadami (każda kolejna odbitka robi się trochę bardziej rozmyta ).
Trio Ł-Ch ma, poza koniecznym zapleczem pod postacią warsztatu technicznego, kilka pomysłów alternatywnych, które czynią ich propozycje wartymi posłuchania niezależnie od tego, jak bardzo nie odczuwa się potrzeby słuchania kalki.
Słychać tę inność w kilku aspektach - w Tomkowym pianie, w sposobie układania dwóch głosów (Trio ma tu wy-raź-nie! inne upodobania niż TRIO), w innym brzmieniu gitar (we własnych kompozycjach - mniej gitarowego wycofania, charakterystycznego dla aranżacji TRIA).
Pozdrawiam,
MN

* Trio - T-Łch
TRIO - Kaczmarski, Gintrowski, Łapiński

Przepraszam, że się wtrącam, ale jeśli komuś się nie podobają aranżacje to ma prawo opuścić salę. Byle to zrobił przed koncertem a nie w trakcie. Także, jeśli Belinea wyszła przed naszym występem - wszystko jest ok.
Nie uważam też, aby było rzeczą szczególnie celową przekonywanie kogokolwiek do naszej propozycji. Fakt, że nieprzerwanie od 2004 publicznie występujemy z piosenkami JK świadczy o tym, że propozycja nasza jest odbiorcom potrzebna. Nie spodziewałem się kilka lat temu, ze będzie potrzebna aż tak długo. Także tym bardziej dzisiaj nie spodziewam się, że nagle zaczną jej potrzebować wszyscy.
Co do organizatorów to, powiedzmy, że nie całkiem udało im się - w sensie organizacyjnym - sprostać wyzwaniu, którego się podjęli. I tak bywa. Nie sądzę jednak, by organizacyjnie wczorajszy wieczór stał na gorszym poziomie, niż trzecia, a zwłaszcza pierwsza Nadzieja w Kołobrzegu.

ann napisał(a):No wybaczcie - afterparty było ważniejsze?

Naprawdę, ann tak bardzo Cię to dziwi? Wiadomo przecież nie od dziś, że tzw.afterek (chronicznie nie znoszę tego słowa), zazwyczaj był najważniejszym i najbardziej wyczekiwanym punktem kaczmarowych imprez.

MateuszNagórski napisał(a):Wiele o wykonaniach Tria można powiedzieć, ale na pewno nie to, że kserują piosenki Kaczmarskiego.

Wybacz, ale dla ktoś kto nie zna żadnego z tych zespołów pozornie może odnieść wrażenie 'ksero'. Z tymże na pierwszy rzut oka no i ucha, może takie wrażenie odnieść raczej po TŁCh.Trzech wykonawców - dwie gitary, fortepian ogólne brzmienie. Natomiast, poznańska grupa choćby aranżacyjnie jest nieco bardziej rozbudowana.
Ale nie jestem pewien czy prowadzenie tego typu dyskusje to najlepszy pomysł

Niktważny napisał(a):Nie uważam też, aby było rzeczą szczególnie celową przekonywanie kogokolwiek do naszej propozycji.

A mi się wydaje, że mam prawo wyrazić swoją opinię (mam ten komfort, że nie muszę się trzymać Twojej zasady niekomentowania innych forumowych wykonawców) i Twoja - mam wrażenie - agresywna reakcja świadczy o jakiejś daleko posuniętej paranoi, schozofreniin środowiskowej.
MN

MateuszNagórski napisał(a):A mi się wydaje, że mam prawo wyrazić swoją opinię

Dobrze Ci się wydaje, bo faktycznie masz takie prawo.

MateuszNagórski napisał(a):mam ten komfort, że nie muszę się trzymać Twojej zasady niekomentowania innych forumowych wykonawców)

Nie musisz. Co więcej, ja też nie muszę się jej trzymać. Ale lubię tę zasadę - sprawdziła się.

MateuszNagórski napisał(a):i Twoja - mam wrażenie - agresywna reakcja świadczy o jakiejś daleko posuniętej paranoi, schozofreniin środowiskowej.

Że niby ja zareagowałem agresywnie na to, co napisałeś? No to chyba się nie zrozumieliśmy. Ja stwierdziłem jedynie, że ja sam nie uważam za szczególnie celowe, abym przekonywał kogokolwiek do swojej propozycji. Ale jeśli Ty chcesz kogoś do mojej propozycji przekonać to proszę uprzejmie. Nie mam nic przeciwko.

Kuba Mędrzycki napisał(a):Z tymże na pierwszy rzut oka no i ucha, może takie wrażenie odnieść raczej po TŁCh.Trzech wykonawców - dwie gitary, fortepian ogólne brzmienie.

Zgadza się. Co więcej, pod wieloma względami to bardzo dobrze, że się takie wrażenie odnosi.
Przez tych kilka lat obserwacji sceny, nazwijmy to, kaczmarowej nie zauważyłem, aby wmyślono na piosenki JK jakiś znacząco lepszy od kanonicznego sposób aranżacyjny. A było jednak ileś propozycji "nowego odczytania" tej twórczości - Kaczmarski w stylu reggae, Kaczmarski na rockowo, Kaczmarski na jazzowo itp Z tych wszystkich koncepcji - mam wrażenie - obroniły się dwie. Pierwsza to Kaczmar grany kanonicznie, klasycznie czy jak tam zwał.Druga - Kaczmar zagrany przez Kubańczyków.
Natomiast większość pomysłów na "nowe odczytanie" JK zazwyczaj u zarania nie odpowiadała sobie na jedno podstawowe pytanie, mianowicie takie, czy ktokolwiek "nowego odczytania" potrzebuje. Moim zdaniem wśród odbiorców twórczości JK takiej potrzeby raczej nie ma. Wciąż jest za to niedosyt kanonicznego grania.
Trzeba też wziąć pod uwagę fakt, że coraz liczniejsze grono ludzi słuchających piosenek JK nie miało szczęścia uczestniczyć w koncertach Kaczmarskiego. Ci ludzie słuchają wykonań kanonicznych bez balastu pamięci o wykonaniach oryginalnych. Ma to oczywiście też swoje złe strony.

dauri napisał(a):Czy będą dostępne teksty prelekcji, interesuje i dotyczy mnie zwłaszcza:

Cytat:dr Marzenna Cyzman – Jacek Kaczmarski widziany oczami cudzoziemców, czyli o kłopotach z odbiorem

Jeżeli cudzoziemiec nie zna języka polskiego lub historii i kultury Polski, to rzeczywiście może mieć kłopot z odbiorem (zwłaszcza w kontekście "Sarmacji"), a jeżeli zna - to czy jest w tej samej sytuacji co Polak, czy są jeszcze jakieś inne przeszkody w odbiorze?

W dużym skrócie: cudzoziemcy nie bardzo chcą poznawać historię Polski i konteksty kulturowe - chcieliby od razu przejść do czasów "komunizmu", bo to dla nich ciekawe i nowe. Jednak nawet mając niezbędne "przygotowanie kulturowe" zwykle odbierają twórczość JK uniwersalnie - bez bezpośrednich odniesień do wydarzeń historycznych itp.
("Obława" w ich postrzeganiu opisuje np. walkę pokoleń).
Publikacja ma się pojawić, jednak znając realia polskich uczelni - niezbyt szybko (być może niedługo pojawi się za to w końcu publikacja z konferencji poznańskiej sprzed ładnych paru lat )

Pozdrawiam
Z.

To już chyba czwarty koncert toruński, na którym miałem przyjemność być - co samo w sobie świadczy już o mojej ocenie kolejnych imprez

Przede wszystkim Toruń jest inny niż Bydgoszcz czy Nadzieja - tu nie ma konkursu i nagród, stąd i nie pojawiają się zespoły pragnące zaistnieć "odwalając" przymusowego Kaczmara ani niekaczmarowi profesjonaliści liczący na nagrody - tutaj ludzie śpiewają Kaczmara bo chcą i lubią - i to się słyszy
Wynikiem takiego właśnie podejścia jest też zwykle fakt braku wykonań, których absolutnie nie dałoby się słuchać - a takie można usłyszeć często w paru innych miejscach. Bywa lepiej lub gorzej, ale wychodzić z sali nie trzeba

Jeśli chodzi o wykonania, które mi szczególnie przypadły do gustu - będzie to jak zwykle Agata Gajkowska (dla mnie w zdecydowanej czołówce kobiet śpiewających Kaczmara) i forumowy Jkub, który z koncertu na koncert śpiewa coraz lepiej (choć czasem jako brzuchomówca ). "Somosierra" też niczego sobie. Niekwestionowaną gwiazdą koncertu był jednak Tomasz 'gram na wszystkim' Łączkowski, czyli forumowy czosnek - flet w "Nokturnie mitologicznym" czy gitara w "Kasandrze" chyba na wszystkich zrobiły wrażenie.
Jeśli chodzi o jazzową końcówkę - zespół wcześniej dzielnie wspierał aranżacyjnie wykonania kaczmarowe, jednak blok 4 utworów bez wokalu (a dla mnie liczy się tekst, tekst, tekst i może jeszcze muzyka...) był jednak trochę męczący - gdyby rozłożyć je jako "przerywniki muzyczne" - myślę, że wypadłoby lepiej.

Co do występu Tria - w przeciwieństwie do Ann przyjechałem do Torunia głównie posłuchać części "amatorskiej" (tym bardziej, że TŁ-Ch słyszałem we Wrocławiu niecały miesiąc wcześniej) - dobór utworów klasyczny już, w większości "popisowy" ("Kosmonauci" czy "Wydarzenie w knajpie" musiały się pojawić ), poziomem występu mogliby mnie zaskoczyć najwyżej negatywnie - nie zaskoczyli, więc było dobrze. Z nowości (pierwszy raz usłyszanych we Wrocku) pojawiło się "Nie mogę spać" z muzyką Witka (który nie wiedział o umuzycznieniu tekstu przez JK) - muzycznie bardzo ciekawy motyw "zegara", "wokalnie" brakuje mi trochę silniejszego akcentowania końcówek "refrenów" i pointy (u JK jest to wyraźne).

Co do after-party - najgłośniej wypowiadają się jak zwykle Ci, których tam (a i czasem nawet w Toruniu) nie było ;P
Bez przesady - to było kameralne spotkanie znajomych z gitarami, a nie ogromna impreza, na którą wszyscy czekali od pół roku (i byle tylko szybciej skończyć koncert ) - dla ścisłości: zaczęło się oczywiście po koncercie Tria (+ czas na sprzątanie i dojazd).

Również konferencja w części kaczmarowej była całkiem udana - przy okazji referatu forumowego Kamila pojawił się ciekawostka w sprawie "equus polonus sum" - o tym w stosownym wątku.

Reasumując - tegoroczny Toruń uważam za udany i niech żałują Ci, którym nie chciało się przyjechać ;P

Pozdrawiam
Z.

P.S.1 Cieszę się, że mogłem spotkać wielu starych znajomych, pogadać, połazić po mieście... Dziękuję szczególnie Natce za klasyczny kawałek podłogi

P.S.2

Niktważny napisał(a):Co do organizatorów to, powiedzmy, że nie całkiem udało im się - w sensie organizacyjnym - sprostać wyzwaniu, którego się podjęli. I tak bywa. Nie sądzę jednak, by organizacyjnie wczorajszy wieczór stał na gorszym poziomie, niż trzecia, a zwłaszcza pierwsza Nadzieja w Kołobrzegu.

I tu należą się TŁ-Ch słowa podziękowania - że mimo trudności jednak przyjechali i zagrali - jakiś "duch kaczmarowy" jednak w środowisku pozostał

BTW nie zdążyłem spytać w Toruniu, a ciekawi mnie jak Wam się współpracowało z akustykiem? Na żadnej innej imprezie (poza poprzednimi Toruniami z wyłączeniem roku zeszłego) nie widziałem kogoś, kto tak bardzo angażowałby się w swoją pracę (np. poprawiając mikrofony w trakcie występu )

Mnie niestety nie było w Toruniu, więc znam tylko opinie z drugiej ręki. I zgodnie z nimi: (1) duże wrażenie zrobiło TŁCh, niestety - ponoć wiele osób nie dotrwało do ich wystepu, (2) ogólnie poziom konkursu był słabszy, niż w latach ubiegłych, (3) za dużo jazzu.

Ad Zeratul:
Z akustykiem współpracowało się b. dobrze. Na początku wydawał mi się facetem, co to wszystko wie najlepiej, co to już nagłośnił największych itp. Ale potem okazało się, że pan było bardzo otwarty na wszelkie sugestie i prośby, nie sadząc się na wielkiego speca.

Witam,

Dziękuje wszystkim, który byli za przybycie i wysłuchanie koncertu oraz konferencji. A nieobecnych proszę o niewypowiadanie w tej sprawi na forum.
Jak zawsze było parę organizacyjnych wpadek ale za rok będzie jeszcze lepiej
Koncert nasz się rządzi swoimi prawami i publicznością, która również dopisała mimo naszych obaw. Pierwsza część była dobra a "Antyjazz" zagrał na wysokim poziomie, choć niektóry wydawało się za długo... Niestety w Toruniu mało kto wcześniej słyszał o Trio i co było widać po publiczności, że nie wszystkim się podobało klasyczne granie....

Zapraszam za rok !

Jaśko napisał(a):ogólnie poziom konkursu był słabszy, niż w latach ubiegłych

Zeratul napisał(a):Toruń jest inny niż Bydgoszcz czy Nadzieja - tu nie ma konkursu i nagród

Chyba pewna nieścisłość w zeznaniach...

Marusia napisał(a):A nieobecnych proszę o niewypowiadanie w tej sprawi na forum.

A czytać można?

pkosela napisał(a):

Jaśko napisał(a):ogólnie poziom konkursu był słabszy, niż w latach ubiegłych

Zeratul napisał(a):Toruń jest inny niż Bydgoszcz czy Nadzieja - tu nie ma konkursu i nagród

Chyba pewna nieścisłość w zeznaniach...

Przecież Jaśko napisał, że go nie było, więc nie powinieneś go słuchać
W Toruniu nie ma konkursu.

ann napisał(a):Przecież Jaśko napisał, że go nie było, więc nie powinieneś go słuchać

No i jak Ty możesz tak pisać? Nie słuchać Jaśka?
Mam nadzieję, że chociaż dałaś sobie klapsa w klawiaturę?

ann napisał(a):W Toruniu nie ma konkursu.

Nigdy nic nie wiadomo - jak to z Toruniem... Najpierw miał być Grechuta, a w końcu okazało się, że był jazz, to i konkurs mógł się pojawić, tylko nie wszyscy o tym wiedzieli