Literówki itp.

[Luter]

Powinno.

[liptus]

Co prawda nieścisłość tę znalazłem podczas lektury Antologii, lecz i w bazie witryny ona występuje. Otóż pod utworem Kanarek widnieje data 1974, podczas gdy Jacek w Pożegnaniu Barda mówi, że miał 14 lat, gdy napisał tę piosenkę. Zastanawiam się, czy Jacek podał swój wiek "na oko"? Zazwyczaj podając wiek na oko używamy wielokrotności cyfry 5 lub dodajemy słowo "około". 14 brzmi w wypowiedzi pewniej, więc gdzie jest błąd?

[Luter]

Ten wiersz ma w maszynopisie datę roczną, więc nie ma wątpliwości kiedy powstał (1974).
Jacek podał akurat 14 lat, bo w tym wieku napisał pierwsze wiersze, które śpiewał też później. Kaczmar chciał więc w ten sposób podkreślić, że Kanarek należy do najstarszych jego piosenek. Inaczej ma się sprawa na przykład z Balladą o istotkach. Tu data roczna (1971) została przez Jacka dopisana w 1994 roku - w ramach korekty autorskiej przed publikacją pierwszego wydania antologii. Tu znów - nieprzypadkowo - pojawia się motyw 14 lat; Balladę o istotkach JK uznawał bowiem za najstarszy swój utwór. Jednak faktyczna data powstania tego wiersza mieści się między 1971 a 1976 rokiem i konkretnie jest bardzo trudna do ustalenia.

Oczywiście, że we wspomnianym przez Ciebie wywiadzie swój wiek Kaczmar podał na oko. Umowne podawanie liczb należało zresztą do charakterystycznych cech Jacka. Na przykład nie raz na koncertach lub w wywiadach mówił, że napisał ponad tysiąc piosenek (a czasem, że nawet dwa tysiące). Tymczasem wszystkich wierszy jest około 700, a piosenek - 460. Pamiętam, że już w hali "Uranii" w Olsztynie (1990) mówił o tysiącu piosenek, a przecież wtedy wszystkich wierszy było około pięciuset.

[Przemek]

1000 brzmiało lepiej i efektowniej niż pincet :))) Ale szkoda że się mylił.

[pkosela]

Jak wiadomo zaokrąglamy od piątki w górę, więc wszystko jest prawidłowo ;)

[Kuba Mędrzycki]

Tak się zastanawiam, czy nie powinno się mimo wszystko poprawić autorstwa słów w tym wydaniu "Raju"?

<!-- m --><a class="postlink" href="http://www.kaczmarski.art.pl/tworczosc/dyskografia/raj/index.php">http://www.kaczmarski.art.pl/tworczosc/ ... /index.php</a><!-- m -->

Domyślam się, że zostawiono oryginalne info z okładki, no ale czy to nie bez sensu jednak?

[liptus]

Kolejna porcja odkryć i pytań zainspirowanych lekturą Antologii....

1. W wierszu Starzy ludzie w autobusie zarówno na stronie, jak i w Antologii dopatrzyłem się literówki w wersie

Dwie możliwość nam zostawi:

Wg mnie powinno być możliwości.

2. Z innej beczki: czy ktokolwiek z Was wie, jaki był prawdziwy zamysł utworu Źródło? W wywiadach Jacek mówił:

"Obławę" pisałem mając siedemnaście lat, a "Źródło" cztery lata później. A zatem u źródeł pierwszych moich utworów była niezgoda egzystencjalna, a nie komentarz polityczny. Oczywiście, te piosenki odbierano jako polityczne, "Źródło" było traktowane przez środowisko studenckie jako metafora podziemnej walki z systemem. I właśnie w tym znaczeniu byłem niewolnikiem wydarzeń. Kiedyś ojciec powiedział mi, że ze sztuką jest tak, jak ze sprężyną do ćwiczenia - każdy z niej wyciąga, na ile go stać.

W innych wywiadach:

A przecież "Źródło" pisałem w roku 1978 z intencją polityczną.

(...)chociaż oczywiście pisałem to z takim podskórnym przesłaniem o znaczeniu podziemnej roboty, bo te "podziemne rzeki kształtują przyszłe przestrzenie". Tam nawet pada celowo słowo "puls", które było tytułem podziemnego wydawnictwa.

Oczywiście obie interpretacje mieszczą się w treści utworu, poza tym zastosowanie ma pogląd przekazany przez ojca Jackowi, ale jakie było źródło natchnienia autora?

3. Mury. Jacek wielokrotnie powtarzał, że:

(...)refren, który w moim tekście umieszczony był w cudzysłowie.

(...)Polacy oczekiwali wtedy pozytywnych wskazówek i dlatego refren, który pisany był w cudzysłowie, przyjmowali dosłownie.

Czy użyta forma przeszła znaczy, że po czasie doszedł do wniosku, że cudzysłów przestał pasować, czy może ten cudzysłów jest tylko metaforą?

Z technicznych uwag - dwa razy zamieszczony jest ten sam fragment wywiadu Z rozmowy z Anną Bilską "W Australii mam Pana Boga za oknem", Życie 14-15.12.1996 r..

4. Stworzenie świata. W tekście jest:

I nie ma władzy bez czci i pokory
Szóstego dnia szóstego dnia
Poszły zwierzęta dzikie w ziemskie bory
I człowiek taki jak ja
Kobietę zmysły i myśli ma swobodne
Które gdy trzeba ujść mogą przez usta
Po czym uznałem dzieło swe za mądre
Na tym się skończył pracy mej dzień szósty

i Jacek rzeczywiście tak śpiewa. Ale jaki jest cel użycia biernikowej formy rzeczownika (lub osobnika, żeby panie nie poczuły się urażone) "kobieta"? Domyślam się, że chodzi o "posiadanie" przez mężczyznę kobiety, zmysłów i myśli swobodnych, ale ze względu na brak interpunkcji na 100% tego nie wiem.

[Przemek]

A brak tego przecinka w Stworzeniu świata coś zmienia? Chyba nie da się inaczej odczytać tego wersu, wiec dlaczego pewności nie masz?

[Luter]

Liptusie,
dziękuję za wskazanie literówki w Starych ludziach w autobusie.

[liptus]

Przemku,
przekonałeś mnie. Chciałem się trochę pospierać, ale rzeczywiście - innego racjonalnego znaczenia nie potrafię nadać.

Lutrze,
bardzo proszę. I na dokładkę kolejne. Co prawda nie mam Antologii... przed sobą, ale zdaje mi się, że we Władcy ciemności jest:

Aż przyjdzie czas, też przyjdzie czas!

podczas gdy powinno być:

Aż przyjdzie czas, aż przyjdzie czas!

A dalej w wersie:

Zwierzęcą ból, zwierzęcy strach

wkradła się literówka, która po poprawieniu zmienia wygląd wiersza na następujący:

Zwierzęcy ból, zwierzęcy strach

Ta druga literówka widnieje też w tekście zamieszczonym na stronie.

[Luter]

Liptusie,
jeszcze raz dziękuję.

Pozdrawiam,
KN.

[liptus]

Skoro już zacząłem w tym temacie rozwijać wątek Antologii, to będę konsekwentny.

Wieża Babel:
Mam dwie uwagi. Pierwsza, to fakt, że Gintrowski śpiewa:

A miarą ich świat sądzić

podczas gdy w tekście stoi:

I miarą swą świat sądzić

W zasadzie to nie ma się tu czego przyczepić, bo znaczenie to samo, może po prostu tak mu się wygodniej śpiewało.
Natomiast w przedostatniej zwrotce jest:

Będę się zdradzać śledzić kumać

co wydaje się być bez sensu. Gdy zmienimy ten wers na:

Będą się zdradzać śledzić kumać

to całość nabierze sensu. Za "będą" przemawia też wersja śpiewana.

[Sandra]

<!-- m --><a class="postlink" href="http://www.kaczmarski.art.pl/media/wywiady/1997/rozmowa_z_jackiem_kaczmarskim.php">http://www.kaczmarski.art.pl/media/wywi ... arskim.php</a><!-- m -->

JK: Tak! (śmiech). Już rozwijam. To był żart. Pierwszy wyjazd, jak wiesz, był rzeczywiście przypadkiem i tutaj nawet podświadomie nie szukałem dystansu, bo w tedy wszyscy byliśmy w środku tego, co się działo i decyzja o pozostaniu na Zachodzie była bardzo trudna.

Powinno być "wtedy" zamiast "w tedy"

[Khamul]

Właśnie wczytałem się w wiersz Bliźnięta. Moją uwagę zwróciła zwrotka:

"Staną za tobą najsilniejsi,
Oddaj im swą nienawiść w pacht.
Oni się nie posłużą pierwsi,
Na twoją korzyść zagra strach."

Zmieniając 3 litery zwrotka wydaje się o wiele logiczniejsza.

"Staną za tobą najsilniejsi,
Oddaj im swą nienawiść w pakt.
Oni się nią posłużą pierwsi,
Na twoją korzyść zagra strach."

Ale może to tylko moja wizja..........

[Luter]

Druga zmiana jest oczywiście słuszna ("nią"), ale pierwsza? Co to znaczy oddać w pakt?

[Przemek]

Khamul, warto pierw zajrzeć do słownika zanim się podważy słowa Kaczmarskiego :)))

pacht (niem. Pacht z łc. pactum ‘układ’) daw. dzierżawa lub opłata za nią.

[Simon]

Khamul! Ty żyjesz! O.o

[pkosela]

"Samobójstwo Jesienina" -> Jacek o utworze: <!-- m --><a class="postlink" href="http://www.kaczmarski.art.pl/tworczosc/zapowiedzi/samobojstwo_jesienina.php">http://www.kaczmarski.art.pl/tworczosc/ ... ienina.php</a><!-- m -->
Tam na końcu wdarł się fragment o Wacie, który pewnie powinien być w innym miejscu...

[Kuba Mędrzycki]

Poprawcie literówkę w nagłówku, na głównej stronie ("nowoć").

[Simon]

Tam jest masa literówek!
"Płyta jest owocem ponad 10-letniego obcowania muzyków Tria ze spuœciznš poetyckš legendarnego barda" :)

[lkuszal]

A ja znalazłem coś co dosyć trudne może być do odtworzenia. W Jacek o utworze w Karmanioli tekst nie ma żadnego sensu.

Kod:

Nie ma reguły. Staram się wykorzystywać wiele stylistyk i konwencji. Bardzo dobrze w tym względzie rozumieliśmy się ze Zbyszkiem Łapińskim, któremu zawdzięczam wiele świetnie dobranych do treści kompozycji muzycznych, m. in. on napisał muzykę "Carmanioli".
Najpierw przyniosłem Zbyszkowi kilka taśm z tego typu oryginalną muzyką francuską i powiedziałem, że ma to być coś podobnego. I on zrobił to po mistrzowsku w Paryżu. [b]To była wspaniała staruszka[/b], o niesłychanie żywym stosunku do ludzi, która nas - moją żonę i mnie - przygarnęła jak dzieci. Przepięknie opowiadała o Wacie i stwarzała takie poczucie ciepła, jakie mogą okazywać chyba tylko ludzie, którzy bardzo dużo przeszli. No, ale nie ma ideałów. Później okazało się, że ona bardzo pieczołowicie kreowała jednak postać swojego męża, z czym zetknął się mój wykładowca na polonistyce, a później przyjaciel, Krzysztof Rutkowski, który, po przyjeździe do Paryża, dostał od Oli pełnomocnictwa na naukowe opracowanie spuścizny po Wacie. I miał z nią szalone kłopoty, bo ona cały czas cenzurowała jego prace. Ale to nie zmienia faktu, że była to wspaniałą kobietą, niesłychanie dzielną. Moja przyjaźń z jej synem przetrwała do dzisiaj.

Druga rzecz to Litania:

Kod:

Lecz mądrzejsi od wodzów, z twarzą nisko przy ziemi
Podajemy im co dzień przerdzewiałe ich strzemię.

Jacek z tego co ja pamiętam to na wszystkich nagraniach śpiewał:

Kod:

Lecz mądrzejsi od wodzów, z twarzą nisko spuszczoną,
Podajemy im codzień przerdzewiałe strzemiono

I ostatnie, Jacek o utworze Opowieść pewnego emigranta (ale pewnie i Kara Barabasza)

Kod:

Tak, tu go uszlachetniłem, nie musiałby płakać..., ale najpierw się śmieje i udaje ukrzyżowanego, więc to jest takie przewrotne spojrzenie na Człowieka, bo wiadomo, że Barabasz o Chrystusie powiedział: oto Człowiek, a Barabasz człowiek też, niestety.

Ewangelia wg św. Jana
19
1 Wówczas Piłat wziął Jezusa i kazał Go ubiczować. 2 A żołnierze uplótłszy koronę z cierni, włożyli Mu ją na głowę i okryli Go płaszczem purpurowym. 3 Potem podchodzili do Niego i mówili: «Witaj, Królu Żydowski!» I policzkowali Go. 4 A Piłat ponownie wyszedł na zewnątrz i przemówił do nich: «Oto wyprowadzam Go do was na zewnątrz, abyście poznali, że ja nie znajduję w Nim żadnej winy». 5 Jezus więc wyszedł na zewnątrz, w koronie cierniowej i płaszczu purpurowym. Piłat rzekł do nich: «Oto Człowiek».

Czyli odwieczne pytanie czy poprawiamy Jacka :)

[Zbrozło]

Zróbmy przypis :).

[Gashren]

W wierszu "Linoskoczek" znalazłem literówkę - jest "na prawdę" a powinno być "naprawdę" (3 strofa 4 wiersz).

[liptus]

Czy w trzecim wersie tego wiersza:

http://www.kaczmarski.art.pl/tworczosc/w.../tesknota/

czasownik "pić" nie powinien być wyrażony w 3 os. l.p.?

Nie znajduję sensu w takiej formie, w jakiej jest podany (również w Antologii)...

Jest możliwość zweryfikowania tego w rękopisie?

[SKP]

Nie wiem, czy ktoś już to zgłaszał, bo wyszukiwarka znajduje już w tym wątku fragment, o który mi chodzi, ale tego postu nie mogę znaleźć. W każdym razie nawet, jeśli to zgłoszono, wciąż na stronie tego nie poprawiono, a wydaje mi się, że to błąd. Przy bardzo wielu wierszach Kaczmarskiego, tam gdzie jest cytowane "Pożegnanie Barda" (rozmowa z Grażyną Preder), pojawia się fragment:

"(...) w Paryżu. To była wspaniała staruszka, o niesłychanie żywym stosunku do ludzi, (...) Moja przyjaźń z jej synem przetrwała do dzisiaj."

Przy czym "w Paryżu" często jest wplecione w poprzednie zdanie. Wydaje mi się to trochę podejrzane, żeby Kaczmarski miał przy każdej swojej wypowiedzi wspominać dokładnie tę samą historię, w dodatku bez wyraźnego związku z wcześniejszymi słowami. Tak jest m.in. przy wierszach: Marcin Luter, Młody las II, Karmaniola, Ciężki deszcz. Sądzę, że takich utworów jest więcej i jeśli ktoś będzie chciał to poprawić (bo podejrzewam, że teraz są pilniejsze sprawy na głowie adminów, co zresztą widzę po trudnościach związanych z wysłaniem tej wiadomości), to mogę spróbować znaleźć jeszcze inne utwory, gdzie to występuje.

[liptus]

co zresztą widzę po trudnościach związanych z wysłaniem tej wiadomości

jateż